Mleko mamy chroni przed chorobami i powikłaniami chorób dzięki odporności biernej przekazywanej dziecku.
1) „Zarówno w siarze, jak i w pokarmie dojrzałym znajdują się przeciwciała wszystkich klas, w tym także wydzielnicze IgA, oraz liczne komórki układu odpornościowego, takie jak neutrofile, makrofagi czy limfocyty T i B. Komórki fagocytujące, znajdujące się w pokarmie kobiecym, wydzielają liczne substancje działające bakteriobójczo bądź bakteriostatycznie. Należą do nich między innymi lizozym, laktoferyna, a także składowe dopełniacza C3 i C4. Z kolei większość przeciwciał znajdujących się w pokarmie naturalnym wytwarzana jest w komórkach plazmatycznych, zlokalizowanych w gruczole sutkowym, które powstają z limfocytów B stymulowanych przez antygeny wirusowe czy bakteryjne, obecne w przewodzie pokarmowym matki. W ten sposób noworodek otrzymuje przeciwciała skierowane przeciw drobnoustrojom znajdującym się w otoczeniu matki, które stanowi także jego środowisko. Mniejsza podatność na zakażenia w pierwszych tygodniach życia u dzieci karmionych pokarmem naturalnym została opisana przez wielu autorów.
Stan odporności noworodka jest wypadkową, która pozwala z jednej strony na przebywanie w obcym antygenowo środowisku wewnątrzmacicznym, a z drugiej przygotowuje do przebiegającego w sposób gwałtowny kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym po urodzeniu. Jeżeli stan zdrowia matki w czasie rozwijającej się ciąży nie odbiega od normy, czas trwania ciąży oraz sposób jej ukończenia są prawidłowe, zaś noworodek otrzymuje po urodzeniu pokarm naturalny, to pomimo pewnych odrębności w układzie immunologicznym zabezpieczenie dziecka przed zakażeniem w tym okresie życia wydaje się wystarczające. Jeżeli jednak jedno z tych ogniw jest nieprawidłowe, zarówno narażenie na infekcję, jak i zagrożenie w trakcie jej przebiegu gwałtownie wzrastają.”
Źródło: Podręcznik neonatologii
2) Przeciwciała przeciwbakteryjne zawarte w ludzkim mleku:
– wydzielnicze IgA wykazujące działanie przeciwko: E. coli (również przeciw pilusom, antygenom otoczkowym, CF1), enteropatogennym szczepom C. tetani, C. diphtheriae, K. pneumoniae, S. pyogenes, S. mutans, S. sanguins, S. mitis, S. agalactiae [paciorkowce grupy B ], S. salvarius, S. pneumoniae (również przeciw otoczkom polisacharydowym), C. burnetti, H. influenzae, H. pylori, S. flexneri, S. boydii, S. sonnei, C. jejuni, N. meningitidis, B. pertussis, S. dysenteriae, C. trachomatis, Salmonella (6 grup), S. minnesota, P. aeruginosa, L. innocua, Campylobacter flagelin, Y. enterocolitica, plazmidowi wirulencji S. flexneri, toksynie C. diphtheriae, enterotoksynie E. coli, enterotoksynie V. cholerae, toksynie C. difficile, otoczce H. influenzae, enterotoksynie F S. aureus, Candida albicans*, Mycoplasma pneumoniae;
– IgG wykazujące działanie przeciwko: E. coli, B. pertussis, H. influenzae typu b, S. pneumoniae, S. agalactiae, N. meningitidis, 14 otoczkom polisacharydowym pneumokoka, lipopolisacharydowi V. cholerae, plazmidowi S. flexneri, również jako główna opsonina dla S. aureus;
– IgM wykazujące działanie przeciwko: lipopolisacharyd V. cholerae, E. coli, S. flexneri;
– IgD wykazujące działanie przeciwko: E. coli.
Źródło: J. Szczapa „Podstawy neonatologii”.
3) Postępy neonatologii „Komórki mleka kobiecego” Mleko ludzkie nie tylko stanowi znakomite naturalne źródło składników odżywczych dla noworodka i niemowlęcia, lecz także zawiera różnorodne czynniki protekcyjne, które dostarczają mu biernej i czynnej ochrony. W większości prac mleko ludzkie przedstawiane jest jako źródło biernej immunizacji noworodka dzięki temu, że zawiera liczne składniki ochronne, takie jak: przeciwciała, czynniki wzrostu, cytokiny i specyficzne komórki układu immunologicznego. Ostatnio wykazano, że mleko wpływa na niedojrzały układ immunologiczny noworodka. Karmienie piersią chroni niemowlę przed chorobami infekcyjnymi, jak również wzmacnia rozwój jego układu immunologicznego. W artykule zostały omówione komórkowe składniki mleka ludzkiego wspierające rozwój układu immunologicznego dzieci karmionych piersią.
5) Porównanie składu mleka mamy i sztucznej mieszanki mlecznej.
6) Wiedza o laktacji. ?Skutki żywienia niemowląt i dzieci w sposób sztuczny i mieszany
Zdrowotne skutki żywienia sztucznego dla zdrowia i rozwoju dziecka:
1) Bezpośrednie wg AAP [1] i ESPGHAN[14]: zwiększenie zachorowalności na bakteryjne zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, biegunki, infekcyjne zapalenia dróg oddechowych, martwicze zapalenie jelit, zapalenia ucha środkowego, zakażenia układu moczowego, późną posocznicę u wcześniaków, wyższe ryzyko bakteriemii, wyższe ryzyko zespołu nagłego zgonu niemowląt (SIDS).
2) Długoterminowe wg AAP [1] i ESPGHAN[14]: wyższe ryzyko nadwagi, otyłości, cukrzycy typu 1 i typu 2, zwiększenie ryzyka występowania niektórych typów nowotworów: chłoniaka nieziarniczego, ziarnicy złośliwej, białaczki limfatycznej i szpikowej, raka piersi w okresie premenopauzalnym, choroby Crohna, astmy.
Skutki stosowania karmienia mieszanego zamiast wyłącznego karmienia piersią:
1) Karmienie mieszane nie pozwala dziecku uzyskać takiej ochrony przed patogenami jak wyłączne karmienie piersią i zwiększa jego podatność na zakażenia [2]
2) Zwiększona zachorowalność na choroby układu oddechowego i pokarmowego [15], więcej zakażeń układu moczowego [16], zwiększenie ryzyka SIDS [17]
3) Oddziaływanie długoterminowe karmienia mieszanego: wyższe ryzyko zachorowania na astmę [18], wyższe ryzyko nadwagi i otyłości [19], większe ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 [20], wyższa zapadalność na ostre białaczki [21].
Skutki wprowadzania żywności uzupełniającej bez osłony mleka matki:
Brak kontynuowania karmienia piersią przez 2-3 miesiące po wprowadzeniu żywności uzupełniającej wiąże się ze zwiększeniem zachorowalności na celiakię i cukrzycę typu 1 [14].
Ryzyko związane z rozwojem psychicznym dzieci karmionych sztucznie:
1)Rozwój poznawczy przebiega nieco słabiej, niż u dzieci karmionych piersią [1], słabsze są wskaźniki rozwoju psychomotorycznego [22], niższy iloraz inteligencji [1, 23,24]
2)W przeprowadzonych w 2010 roku badaniach pilotażowych w województwie pomorskim, aż 20% kobiet wykazywało podwyższony poziom depresyjności w pierwszych miesiącach po porodzie [25]. Karmienie piersią podczas depresji poporodowej ma bardzo duże znaczenie dla zdrowia psychicznego dziecka – zmniejsza negatywne działanie matczynej depresji na relację między matką i dzieckiem [26].
Skutki rezygnacji z karmienia piersią dla zdrowia matki[2]
Wśród kobiet nie karmiących piersią odnotowuje się: wyższe ryzyko zachorowania na raka sutka i jajnika [1], wyższe ryzyko raka piersi [27], zwiększenie częstotliwości występowania nadciśnienia, cukrzycy, hiperlipidemii i chorób układu krążenia [28], wyższy poziom depresyjności w pierwszych miesiącach po porodzie [29,30].?
Źródło i bibliografia: ?Wspieranie i propagowanie karmienia piersią wśród mieszkańców Miasta Gdańska? dla gminy Gdańsk
O czym zwykle nie mówią lekarze?
ODRA I INNE INFEKCJE CHRONIĄ PRZED RAKIEM, STWARDNIENIEM ROZSIANYM, ATAKAMI SERCA I UDARAMI
Pozytywne aspekty przechorowania odry
Od lekarza usłyszymy, że przechorowanie odry może być ryzykowne szczególnie dla niemowląt (przez masowe szczepienia pozbawionych biernej ochrony od mamy), dorosłych oraz przewlekle chorych. Czytaj więcej Częstość i rodzaj powikłań poodrowych. Natomiast pomija się zupełnie kwestię pozytywnego wpływu przechorowania odry na organizm ludzki.
?Odra ma najwyraźniej pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Podatność na infekcje po przebytej odrze zmniejsza się, na co wskazuje spadek liczby wizyt u lekarza [Kummer 1992]. W krajach najbiedniejszych odra zmniejsza ryzyko malarii i chorób pasożytniczych [Roth 1992]. Dzieci, które przebyły zachorowanie na odrę rzadziej cierpią na alergie, podczas gdy szczepienie przeciw odrze nie daje takiej ochrony [Shaheen 1996, Floistrup 2006, Kucukosmanoglu 2006, Rosenlund 2009].
Znanym pozytywnym efektem odry jest leczniczy wpływ na chroniczne choroby, takie jak łuszczyca [Chakravati 1996] lub ciężkie schorzenie nerek tzw. zespół nefrotyczny. Odra może spowodować także remisję padaczki [Yamamoto 2004], podobnie jak atopowego zapalenia skóry na tle alergii pokarmowej [Kondo 1993].
Wiele wskazuje na to, że przebycie chorób dziecięcych, w szczególności odry, różyczki i świnki, owocuje w dalszym życiu obniżonym ryzykiem zachorowania na raka, w tym ziarnicę złośliwą i inne rodzaje chłoniaka oraz raka piersi [Albonico 1998, Glaser 2005, Montella 2006]. Także stwardnienie rozsiane zdarza się rzadziej u osób, które przeszły w dzieciństwie odrę [Kesselring 1990]. ?
?Szczepienia za i przeciw? dr Martin Hirte
Odra i inne choroby wieku dziecięcego chronią przed rakiem układu limfatycznego.
Nasze wyniki dodatkowo potwierdzają hipotezę, według której infekcje wywoływane przez większość pospolitych patogenów dziecięcych mogą chronić przed wystąpieniem ziarnicy złośliwej. (?) Dodatkowo nasze badania wskazują, że odra może zapewniać ochronę przed chłoniakami nieziarniczymi.
Montella M., Maso L.D. i in., Do childhood diseases affect NHL and HL risk? A case-control study from northern and southern Italy (Czy choroby wieku dziecięcego wpływają na ryzyko wystąpienia chłoniaków nieziarniczych i ziarnicy złośliwej? Badania kliniczno-kontrolne z północnych i południowych Włoszech). Leuk Res, sierpień 2006; 30(8): 917-22.
Alexander F.E., Jarrett R.F. i in., Risk factors for Hodgkin?s disease by Epstein-Barr virus (EBV) status: prior infection by EBV and other agents (Wirus Epsteina-Barr (EBV) czynnikiem ryzyka wystąpienia ziarnicy złośliwej: przebyte zakażenie EBV i inne czynniki). Br J Cancer, marzec 2000; 82(5): 1117-21.
Niniejsze wyniki potwierdzają dotychczasowe dane wskazujące, że wczesna ekspozycja na infekcję chroni przed ziarnicą złośliwą.
Prawdopodobieństwo wystąpienia nowotworu układu limfatycznego jest wyższe u osób dorosłych, które w dzieciństwie nie przechodziły odry, świnki lub różyczki.
Dane populacyjne (?) wskazują, że przebycie infekcji dziecięcych w starszym wieku zwiększa ryzyko powstania ziarnicy złośliwej wywołanej wirusem Epsteina-Barr u osób dorosłych.
Glaser S.L., Keegan T.H. i in., Exposure to childhood infections and risk of Epstein-Barr virus-defined Hodgkin?s lymphoma in women (Ekspozycja na infekcje dziecięce a ryzyko powstania ziarnicy złośliwej wywołanej wirusem Epsteina-Barr u kobiet). Int J Cancer, 1 lipca 2005; 115(4): 599-605.
Prawdopodobieństwo powstania ziarnicy złośliwej jest większe u osób dorosłych, które w dzieciństwie nie przebyły krztuśca, odry, świnki, ospy wietrznej ani grypy.
Ryzyko względne wystąpienia ziarnicy złośliwej było niższe wśród mężczyzn, którzy w dzieciństwie przebyli różne powszechne choroby zakaźne.
Paffenbarger R.S. Jr, Wing A.L., Hyde R.T., Characteristics in youth indicative of adult-onset Hodgkin?s disease (Cechy charakterystyczne w młodości wskazujące na ryzyko powstania ziarnicy złośliwej w wieku dorosłym). J Natl Cancer Inst, maj 1977; 58(5): 1489-91.
Gutensohn N., Cole P., Childhood social environment and Hodgkin?s disease (Środowisko społeczne w dzieciństwie a ziarnica złośliwa). N Engl J Med1981; 304: 135-40.
Ryzyko [powstania ziarnicy złośliwej] ma związek z grupą czynników, które obniżają lub opóźniają wczesną ekspozycję na infekcje.
Wczesna ekspozycja na powszechne infekcje pozwala układowi immunologicznemu rozwijać się i dojrzewać, co znacząco obniża ryzyko powstania raka układu limfatycznego.
Wczesny kontakt z innymi dziećmi w przedszkolu i żłobku wydaje się zmniejszać ryzyko powstania ziarnicy złośliwej u młodych osób dorosłych, najprawdopodobniej dzięki ułatwionej ekspozycji na powszechne infekcje w dzieciństwie i dojrzewaniu odporności komórkowej.
Chang E.T., Zheng T. i in., Childhood social environment and Hodgkin?s lymphoma: new findings from a population-based case-control study (Środowisko społeczne w dzieciństwie a ziarnica złośliwa: nowe odkrycia dokonane na podstawie populacyjnych badań kliniczno-kontrolnych). Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, sierpień 2004; 13(8): 1361-70.
Wczesna ekspozycja na choroby zakaźne znacznie obniża ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki.
Niniejsza analiza wyraźnie potwierdza istnienie związku między ekspozycją na powszechne infekcje we wczesnym dzieciństwie a obniżonym ryzykiem wystąpienia ostrej białaczki limfoblastycznej.
Urayama K.Y., Buffler P.A. i in., A meta-analysis of the association between day-care attendance and childhood acute lymphoblastic leukemia (Metaanaliza związku między korzystaniem ze żłobka a dziecięcą ostrą białaczką limfoblastyczną). Int J Epidemiol, czerwiec 2010; 39(3): 718-32.
Van Steensel-Moll H.A., Valkenburg H.A. i in., Dziecięca białaczka i choroby zakaźne w pierwszym roku życia: badanie kliniczno-kontrolne oparte na rejestrach. Am J Epidemiol październik 1986; 124(4): 590-94.
U niemowląt, mających najmniejszy kontakt z pospolitymi infekcjami, w największym stopniu wzrasta ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki.
Niniejsze wyniki potwierdzają hipotezę, że mniejsza ekspozycja na infekcje w pierwszych kilku miesiącach życia zwiększa ryzyko rozwinięcia się ostrej białaczki limfoblastycznej. Wnioskujemy, że po części wczesna ekspozycja na infekcje wydaje się być istotna dla zdrowia dziecka.
Gilham C., Peto J. i in., Korzystanie ze żłobka w okresie niemowlęcym a ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki limfoblastycznej: wyniki brytyjskiego badania kliniczno-kontrolnego. BMJ, 2 czerwca 2005; 330: 1294.
Jourdan-Da Silva N., Perel Y. i in., Infectious diseases in the first year of life, perinatal characteristics and childhood acute leukemia (Choroby zakaźne w pierwszym roku życia, charakterystyka okołoporodowa i ostra białaczka dziecięca). Br J Cancer, 12 stycznia 2004; 90(1): 139-45.
Niniejsze badanie potwierdza hipotezę głoszącą, że wczesna ekspozycja na powszechne infekcje może odgrywać ochronną rolę w etiologii dziecięcej białaczki.
Wczesna ekspozycja na infekcje chroni przed białaczką.
Dane z coraz liczniejszych badań wskazują, że ekspozycja na powszechne infekcje we wczesnym okresie życia może chronić przed ostrą dziecięcą białaczką limfoblastyczną.
Urayama K.Y., Ma X. i in., Early life exposure to infections and risk of childhood acute lymphoblastic leukemia (Ekspozycja na infekcje we wczesnym okresie życia a ryzyko wystąpienia ostrej dziecięcej białaczki limfoblastycznej). Int J Cancer, 1 kwietnia 2011; 128(7): 1632-43.
Petridou E., Kassimos D. i in., Wiek dziecka narażonego na ekspozycję na infekcje a ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki. BMJ, 25 września 1993; 307: 774.
Nasze wyniki są spójne z wcześniejszymi sugestiami, że korzystanie ze żłobka od wczesnego wieku zmniejsza ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki, prawdopodobnie ze względu na niższy wiek, w którym dochodzi do ekspozycji na czynniki zakaźne.
Szczepionki przeciwko MMR, DTP i wirusowemu zapaleniu wątroby typu B zwiększają ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki.
Buckley J.D., Buckley C.M. i in., Epidemiological characteristics of childhood acute lymphocytic leukemia. Analysis by immunophenotype. The Children?s Cancer Group (Charakterystyka epidemiologiczna ostrej dziecięcej białaczki limfatycznej. Analiza immunofenotypu. Grupa ds. Leczenia Nowotworów Dziecięcych). Leukemia, maj 1994; 8(5): 856-64.
Innis M.D., Immunisation and childhood leukemia (Szczepienia a białaczka dziecięca). Lancet, 13 marca 1965; 1(7385): 605.
Ma X., Does M. i in., Szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B a ryzyko wystąpienia dziecięcej białaczki. Artykuł przedstawiony podczas 93. Corocznej Konferencji Amerykańskiego Towarzystwa Badań nad Rakiem, 2002, San Francisco, Kalifornia, USA.
Zakażenie odrą może odwrócić raka; wirus odry można wykorzystać jako terapię antynowotworową.
Badanie przedstawia skuteczność wirusa odry w zwalczaniu czerniaka.
Donnelly O.G., Errington-Mais F. i in., Measles virus causes immunogenic cell death in human melanoma (Wirus odry powoduje immunogeniczną apoptozę komórek czerniaka). Gene Ther, stycznień 2013; 20(1): 7-15.
Touchefeu Y., Schick U., Harrington K.J., Measles virus: a future therapeutic agent in oncology? (Wirus odry: przyszły lek onkologiczny?). Med Sci (Paris),kwiecień 2012; 28(4): 388-94.
Russell S.J., Peng K.W., Measles virus for cancer therapy (Wirus odry w leczeniu raka). Curr Top Microbiol Immunol 2009; 330: 213-41.
Wirusy onkolityczne (niszczące komórki raka) są bardzo obiecującą, nową metodą leczenia złośliwych nowotworów.
Wirusy odry, świnki i ospy wietrznej mają właściwości antynowotworowe.
Myszy mające guzy i leczone 1/1000 dawki szczepionki każdej z trzech wymienionych wirusów dobrze zareagowały na leczenie i żyły znacznie dłużej.
Myers R., Greiner S. i in., Oncolytic activities of approved mumps and measles vaccines for therapy of ovarian cancer (Działanie onkolityczne zatwierdzonych szczepionek przeciwko śwince i odrze w leczeniu raka jajnika). Cancer Gene Ther, lipiec 2005; 12(7): 593-99.
Leske H., Haase R. i in., Varicella zoster virus infection of malignant glioma cell cultures: a new candidate for oncolytic virotherapy? (Zakażenie kultur złośliwych komórek glejaka wirusem Varicella zoster: nowy kandydat do wiroterapii onkologicznej?). Anticancer Res, kwiecień 2012; 32(4): 1137-44.
Wirus Varicella zoster wykazuje potencjał onkolityczny w kulturach złośliwych komórek glejaka i może okazać się nowym kandydatem do wiroterapii glejaka wielopostaciowego.
Przebycie odry i świnki w dzieciństwie chroni przed śmiertelnymi atakami serca i udarami w życiu dorosłym.
Odkryto, że przebycie odry i świnki ma związek z obniżeniem ryzyka śmierci z powodu chorób układu krążenia.
Kubota Y., Iso H. i in., Association of measles and mumps with cardiovascular disease: the Japan Collaborative Cohort (JACC) study (Związek między odrą i świnką a chorobami układu krążenia: japońskie kolaboracyjne badanie kohortowe (JACC)). Atherosclerosis, 18 czerwca 2015; 241(2): 682-86.