Tak. Wszelkie uwagi dotyczące projektu można było zgłaszać do stowarzyszenia do końca lutego 2018 roku. Idea projektu została skonsultowania z członkami naszego środowiska, które chce przede wszystkim wolnego wyboru, a założenia i proponowane brzmienie zostało zatwierdzone przez Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia STOP NOP 17 lutego 2018 r.

13. Czy w Polsce jest przymus szczepień?

W Polsce jest realizowany przymus administracyjny poprzez nakładanie grzywien w celu przymuszenia do szczepień. Obowiązek szczepień określony w art. 5 ustawy o chorobach zakaźnych generuje też poparcie dla sporadycznego jednak nasilającego się kierowania wniosków do sądów rodzinnych związanych z odmową zgody na szczepienia.

Dziś ?**szczepienia ochronne**? są wymuszane na drodze administracyjnej jak i poprzez kierowanie spraw do sądów rodzinnych. Świadczy o tym ponad 3 tys. spraw u Ministra Zdrowia w sprawie grzywien, jak orzecznictwo sądów administracyjnych. Nie jest to przymus fizyczny, ale przymus administracyjno, karny i cywilny.

I GSK 2398/15 – wyrok NSA (N) z dnia 06-06-2017

Egzekucyjny tryb wykonania obowiązku poddania dziecka szczepieniu ochronnemu

*Obowiązek poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym wynika z mocy przepisów ustawowych. Nie ma zatem podstawy prawnej do jego konkretyzacji w formie decyzji administracyjnej. Wykonanie tego obowiązku z mocy prawa zabezpieczone jest **przymusem administracyjnym** oraz odpowiedzialnością regulowaną przepisami **Kodeksu wykroczeń**. Oznacza to, że wynikający z przepisów obowiązek poddania dziecka szczepieniu ochronnemu jest bezpośrednio wykonalny. Jego niedochowanie, aktualizuje obowiązek wszczęcia postępowania egzekucyjnego, którego rezultatem będzie poddanie dziecka szczepieniu ochronnemu.*

Projekt wprowadza zasadnicze zmiany w zakresie **przymusowych szczepień ochronnych**, które dziś są **wymuszane** poprzez nakładanie grzywien egzekwowanych w drodze egzekucji administracyjnej. Według projektu **przymusowe szczepienia ochronne** będą **dobrowolne** i zależne od **woli** rodziców. Nikt nie będzie musiał starać się o zaświadczenia odraczające szczepienia i tłumaczyć dlaczego nie chce szczepić, czy to w postępowania egzekucyjnym w sprawie egzekucji nałożonej grzywny, czy to przed sądem rodzinnym rozważającym ograniczenie władzy rodzicielskiej m. in. z powodu niewykonania ?szczepienia ochronnego? – *vide* sprawa białogardzka. Dziś procedury medyczne są wymuszane z uwagi na treść komunikatu GIS w sprawie **przymusowych szczepień ochronnych** Dlatego projekt wprowadza zasadniczą zmianę wprowadzająć dobrowolność szczepień ochronnych, tak jak są dobrowolne w 20 innych krajach Europy, np. w Niemczech (i to pomimo 6 mln uchodźców w tym kraju, których my nie przyjmujemy. Niemcy odwołują się w razie epidemii do §20 ustawy o ochronie przed infekcjami). W Polsce jest takie samo ?narzędzie?, jak to do którego odwołuj się niemiecka ustawa – art. 33 obecnej USTAWY O ZAPOBIEGANIU ORAZ ZWALCZANIU ZAKAŻEŃ I CHORÓB ZAKAŹNYCH U LUDZI, tzw. ?szczepienia akcyjne?.  Dlaczego w Niemczech to „narzędzie” jest wystarczające na wypadek epidemii, a u nas nie i to pomimo faktu, że Niemcy przyjmują uchodźców, a my icah nie przyjmujemy? Po co obowiązkowe szczepienia ochronne w tej sytuacji zwłaszcza, że wiążą się one z ryzykiem powikłań za które państwo polskie dziś nie bierze odpowiedzialności. Nikt do dziś dnia nie oszacował kosztów leczenia powikłań, a mimo to twierdzi się, że szczepienia są bezpieczne i bilans korzyści uzasadnia ich dalsze przymusowe wykonywanie. Gdzie tu jest logika?

Tak. Koszulki promujące inicjatywę są dostępne tutaj. http://ciemnogrodzka.pl/product-pol-113-Wolnosc-i-zdrowie.html

Poinformować go, że  Ustawa z dnia 24 czerwca 1999 r. o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli zawiera Art. 19. o treści: Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem przeszkadza w wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli albo przez nadużycie stosunku zależności wywiera wpływ na jej wykonywanie ? podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Projekt ustawy nic nie zmienia w zakresie tzw. „szczepień akcyjnych” (na wypadek epidemii). Państwo nadal będzie mogło nałożyć taki obowiązek, ale w drodze **decyzji**, od której przysługuje **odwołanie**, w tym również do sądu administracyjnego. Strona będzie mogła argumentować np. że nieprawdzie są dane o epidemii.

 

Państwa, które nie mają przymusu ?szczepień ochronnych? właśnie tym rozwiązaniem tłumaczą brak ich konieczności (w razie rzeczywistej epidemii, państwo ma możliwość jej zahamowania).

 

W kwestii projektu:

 

1. Projekt wprowadza zasadnicze zmiany w zakresie **przymusowych szczepień ochronnych**, które dziś są **wymuszane** poprzez nakładanie grzywien egzekwowanych w drodze egzekucji administracyjnej. Według projektu **przymusowe szczepienia ochronne** będą **dobrowolne** i zależne od **woli** rodziców. Nikt nie będzie musiał starać się o zaświadczenia odraczające szczepienia i tłumaczyć dlaczego nie chce szczepić, czy to w postępowania egzekucyjnym w sprawie egzekucji nałożonej grzywny, czy to przed sądem rodzinnym rozważającym ograniczenie władzy rodzicielskiej m. in. z powodu niewykonania ?szczepienia ochronnego? – *vide* sprawa białogardzka. Dziś procedury medyczne są wymuszane z uwagi na treść komunikatu GIS w sprawie **przymusowych szczepień ochronnych** Dlatego projekt wprowadza zasadniczą zmianę wprowadzająć dobrowolność szczepień ochronnych, tak jak są dobrowolne w 20 innych krajach Europy, np. w Niemczech (i to pomimo 6 mln uchodźców w tym kraju, których my nie przyjmujemy. Niemcy odwołują się w razie epidemii do §20 ustawy o ochronie przed infekcjami). W Polsce jest takie samo ?narzędzie?, jak to do którego odwołuj się niemiecka ustawa – art. 33 obecnej USTAWY O ZAPOBIEGANIU ORAZ ZWALCZANIU ZAKAŻEŃ I CHORÓB ZAKAŹNYCH U LUDZI, tzw. ?szczepienia akcyjne?.  Dlaczego w Niemczech to „narzędzie” jest wystarczające na wypadek epidemii, a u nas nie i to pomimo faktu, że Niemcy przyjmują uchodźców, a my icah nie przyjmujemy? Po co obowiązkowe szczepienia ochronne w tej sytuacji zwłaszcza, że wiążą się one z ryzykiem powikłań za które państwo polskie dziś nie bierze odpowiedzialności. Nikt do dziś dnia nie oszacował kosztów leczenia powikłań, a mimo to twierdzi się, że szczepienia są bezpieczne i bilans korzyści uzasadnia ich dalsze przymusowe wykonywanie. Gdzie tu jest logika?

 

2. Co więcej, **te już dobrowolne** szczepienia będą musiały być poprzedzone szczegółowym badaniem kwalifikacyjnym, którego wynik będzie musiał zostać udokumentowany na piśmie. W razie wątpliwości lekarz będzie zobowiązany skierować dziecko do specjalisty przed zakwalifikowaniem do szczepienia.

 

3. Nadto w projekcie przewidziano prawo rodzica do zgłoszenia NOP w przypadku, gdy lekarz nie wykonał swojego obowiązku. Rozwiązanie to jest ważne, gdyż w praktyce spotykamy się bardzo częstym z lekceważeniem tego obowiązku, a ma on praktyczne znaczenie dla dziecka zaszczepionego jak i dla innych dzieci. W sytuacji zgłoszenia podejrzenia **ciężkiego nop-u** powinno być wszczęte postępowanie wyjaśniające czy przyczyną Nop-u nie był skład szczepionki. Skoro nie ma takich zgłoszeń, nie ma takiego postępowania i dzieci nadal są szczepione szczepionką z tej samej serii, która wywołała ciężki Nop. Rozwiązanie to jest zgodne z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2010/84/UE z dnia 15 grudnia 2010 r. zmieniającej ? w zakresie nadzoru nad bezpieczeństwem farmakoterapii ? dyrektywę 2001/83/WE w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, zgodnie z którą pacjenci, ich przedstawiciele ustawowi i opiekunowie faktyczni, powinni mieć uprawnienia do bezpośredniego zgłaszania niepożądanych działań produktów leczniczych, których doświadczyli lub które obserwowali u osób trzecich. Powyższa zmiana pozytywnie wpłynie na wiarygodność rejestru NOP, gdyż zarówno wedle Światowej Organizacji Zdrowia, jak i polskich specjalistów rejestr ten w obecnym kształcie jest niedoszacowany.  **?Nie podlega żadnej dyskusji, że powinniśmy lepiej niż dotychczas rejestrować niepożądane odczyny poszczepienne. Dialog w tej kwestii jest bardzo potrzebny” *- powiedział otwierając konferencję zorganizowaną w ramach obchodów Europejskiego Tygodnia Szczepień 2017.? W roku 2017 profesor Mirosław Wysocki (dyrektor w latach 2010 ? 2017 NIZP-PZH).

 

4. W zakresie rejestru NOP (poza prawem rodzica do zgłoszenia) wprowadzono w projekcie nadzór sądowy. Od decyzji sanepidu rodzic będzie miał prawo odwołać się do Sądu w sytuacji, gdy sanepid nie odnotuje Nop-u lub też błędnie go zakwalifikuje. W państwie prawa każdy akt władczy powinien być poddany kontroli sądu i niezwisły sąd winien rozstrzygać czy rację ma organ administracji czy rodzic. Dziś niewytłumaczalne jest istnienie np. prawa odwołania się od decyzji odmawiającej rejestrację samochodu do sądu, a w przypadku sprawy niepomiernie ważniejszej – rejestracja Nop u dziecka – brak takiego uprawniena. Sądy administracyjne w Polsce uznały, że odnotowanie przez sanepid Nop nie podlega kontroli – kognicji sądu administracyjnego, np. postanowienie w sprawie VII SA/Wa 301/17 WSA w Warszawie z dnia 5 kwietnia 2017. Z uzasadnienia postanowienia Sądu: *?Rozpoznając przedmiotową sprawę, Sąd uznał, iż skargę należało odrzucić. Sprawa, której dotyczy skarga nie mieści się bowiem we właściwości rzeczowej sądu administracyjnego, określonej w art. 3 i 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.?* W sprawie tej sanepid sam (bez wiedzy stron) zmienił kwalifikację Nop z poważnego na lekki pomimo faktu zgłoszenia przez lekarza Nopu poważnego, gdyż dziecka traciło przytomność i wymagało hospitalizacji. Z powyższego wynika, iż dziś rejestr sanepidu nie podlega kontroli sądowej, natomiast sanepid z odnotowanych w rejestrze danych wywodzi wniosek dotyczący bezpieczeństwa szczepień. Wątpliwość budzi również również fakt, iż dziś rejestr ten prowadzony bez nadzoru sądu, prowadzony jest przez organ o *de facto* sprzecznych kompetencjach, gdyż dziś sanepid wszczyna postępowania przymuszające, odpowiedzialny jest z utrzymanie wysokiej wyszczepialności, a jednocześnie ma odnotowywać negatywne zdarzenia, które mogą być efektem jego działań – przymuszenia.

 

5. Kalendarz szczepień (już dobrowolnych) w formie rozporządzenia to również dobrą zmiana – to MZ, a nie GIS – będzie władny ustalać kalendarz i co bardzo ważne, organizacje społeczne będą miały prawo brać w powyższym udział. Dziś z uwagi na formę komunikatu, organizacje społeczne pozbawione są tej możliwości.

Dziś ?**szczepienia ochronne**? są wymuszane na drodze administracyjnej jak i poprzez kierowanie spraw do sądów rodzinnych. Świadczy o tym ponad 3 tys. spraw u Ministra Zdrowia w sprawie grzywien jak orzecznictwo sądów administracyjnych. Nie jest to przymus fizyczny, ale przymus administracyjno, karny i cywilny.

I GSK 2398/15 – wyrok NSA (N) z dnia 06-06-2017

 

Egzekucyjny tryb wykonania obowiązku poddania dziecka szczepieniu ochronnemu

 

*Obowiązek poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym wynika z mocy przepisów ustawowych. Nie ma zatem podstawy prawnej do jego konkretyzacji w formie decyzji administracyjnej. Wykonanie tego obowiązku z mocy prawa zabezpieczone jest **przymusem administracyjnym** oraz odpowiedzialnością regulowaną przepisami **Kodeksu wykroczeń**. Oznacza to, że wynikający z przepisów obowiązek poddania dziecka szczepieniu ochronnemu jest bezpośrednio wykonalny. Jego niedochowanie, aktualizuje obowiązek wszczęcia postępowania egzekucyjnego, którego rezultatem będzie poddanie dziecka szczepieniu ochronnemu.*

adwokat Arkadiusz Tetela